We kunnen wel stellen dat 2022 een bijzonder jaar was op de financiële markten. Inmiddels zijn we gewend aan volatiliteit en dalende aandelenkoersen, mede omdat de aandelenmarkten om de zoveel jaren wel eens in pessimisme vervallen.
De cruciale gebeurtenis in 2022, die het sentiment deed omslaan, was uiteraard de inval van Rusland in Oekraïne. Het effect op de economische groei bleef beperkt, temeer omdat de Russische economie nu eenmaal niet groot is. Er was evenwel een veel groter effect op de grondstoffenmarkten, en heel specifiek, op de wereldwijde energiemarkt. Deze stijgende energieprijzen hebben de inflatie, die al aan het stijgen was sinds de zomer van 2021, enorm doen versnellen. Het is inderdaad 40 jaar geleden dat we nog een inflatie hebben gekend van circa 10%. Wat 2022 dan ook echt bijzonder heeft gemaakt, is de bijzonder snelle en uitgesproken stijging van de rentevoeten. Geld is niet langer meer gratis. Geld heeft terug een prijs, voor het eerst in bijna 10 jaar.
Om hun geloofwaardigheid, als behoeders van prijsstabiliteit, te behouden, begonnen alle centrale banken wereldwijd agressief de rente te verhogen. De FED trok haar rentevoeten op van 0,25% in het begin van het jaar tot de huidige 4,5%. De ECB verhoogde haar rentevoet van -0,5% tot 2%. De verwachting is dat de rentevoeten nog wat verder zullen stijgen, maar tegen de zomer zal deze cyclus van rentestijgingen waarschijnlijk zijn einde kennen.
Wat de financiële markten in 2022 hebben gedaan, is de vertering van deze stijgende rentevoeten van de FED en de ECB. De obligatiemarkten hebben dan ook een zeer slecht jaar achter de rug. De staatsrente met een looptijd van 10 jaar steeg in Europa van -0,2% naar +2,3%. In de Verenigde Staten deed zich een gelijkaardige beweging voor met de 10 jaar staatsrente die steeg van 1,5% naar 3,7%. Deze enorme rentestijging heeft de koersen van obligaties doen dalen met -15% tot -20%. Ook de aandelenmarkten hebben deze rentestijgingen moeten verwerken, met koersen die eveneens van -15% tot -20% daalden.
Wat 2022 dus echt bijzonder maakte, was de gelijktijdige daling van zowel aandelenmarkten als obligatiemarkten. Het enige soelaas voor de euro-belegger, was de stijging van de US Dollar met +7%.
Goed nieuws is alvast dat onze portefeuilles, in deze moeilijke omstandigheden, relatief goed stand hebben gehouden. Vergeet daarbij ook niet dat 2021 een bijzonder positief jaar was voor de belegger.
Door deze dalingen zijn de vooruitzichten voor de belegger evenwel gevoelig beter dan een jaar geleden. Voor obligatiebeleggers is dit eenvoudig te begrijpen. Een obligatieportefeuille biedt voor het eerst in jaren opnieuw een aantrekkelijk rendement. Een gespreide portefeuille, met eveneens bedrijfsobligaties, kan rekenen op een lopend rendement dat opnieuw ruim boven de 3% zit.
Maar ook voor de aandelenbelegger is het uitgangspunt beter dan een jaar geleden. De rentabiliteit van de bedrijven, waarin wij belegd zijn, is er immers in 2022 ook verder op vooruit gegaan. Dit maakt dat de koersdalingen onze aandelenportefeuille veel goedkoper maakt dan een jaar geleden. Eind december 2022 betaalden we circa 15 maal de winst van het bedrijfsleven. In het begin van 2022 betaalde de belegger nog circa 20 maal de winst van het bedrijfsleven. Ook voor de aandelenbelegger is dit relatief goedkopere instapmoment hoogstwaarschijnlijk een vooruitzicht op betere tijden.
Hoe spelen wij met ons beleggingsbeleid in op deze veranderde rentevoeten en waarderingen?
- De grote keuzes (asset allocation), die we het voorbije jaar in extenso hebben toegelicht, blijven onveranderd. De combinatie van inflatiegelinkte obligaties en aandelen bieden de belegger de best mogelijke bescherming tegen inflatie. Ook de grote internationale spreiding van onze portefeuilles zal bescherming bieden tegen de moeilijke en kwetsbare situatie waarin Europa zich bevindt.
- Maar ook op het gebied van de keuze van onze individuele aandelen en obligaties (security selection), blijven we voortwerken in de traditie van meer dan 30 jaar. De focus blijft op eigen huiswerk, gezonde balansen zonder te hoge schuldgraad, en een forse generatie van vrije cashflow. Deze aanpak heeft ervoor gezorgd dat we ons ook in 2022 niet hebben verbrand aan cryptomunten, hypes, veel te dure waarderingen, of bedrijven die geen cashflow genereren.
- De derde pijler van ons beleid blijft onze actieve aanpak. Rentevoeten veranderen voortdurend, koersen zijn volatiel, en waarderingen veranderen. Onze consistente beleggingsfilosofie laat ons toe onze portefeuille continu actief te beheren. Zo nemen we elke dag moedige en rationele beslissingen, die gecumuleerd bijdragen aan een relatief goed rendement op een langere beleggingshorizon.